در عصر رقابت دیجیتالی کنونی که امید به زندگی کسب‌و‌کارهای لیست 500 شرکت برتر فورچون به کمتر از ده سال کاهش یافته است، برای هر سازمانی ایجاد تحولات کسب‌و‌کاری جهت ادامه رقابت مؤثر امری ضروری است. با شیوع COVID-19 نیاز به تحول، چابک ماندن و ایجاد شرایط “نرمال جدید” برای مشتریان و کارمندان بیش از پیش احساس می شود. سازمان‌ها به منظور پذیرش حجم وسیعی از تغییرات و کاهش ریسک عقب ماندن نیاز به عکس‌العمل سریع دارند.
پیش از ایجاد تحول کسبوکار در سازمانتان، باید تفاوت میان تحول دیجیتال و تحول چابک را بدانید. تنها در صورت آگاهی از این تفاوتهاست که قادر خواهید بود نوع تحولی که میتواند در کسبوکار شما موثر بوده و منجر به کارایی بیشتر شود را انتخاب کنید. تحول چابک عموما” بر این پایه تثبیت تحول دیجیتال موفق از طریق نوآوری مداوم و تغییر کامل مدل‌های کسبوکار رخ می‌دهد.
تحول چابک چیست؟
تحول چابک به فرآیند تبدیل کل سازمان به محیطی مناسب، مشارکتی، انعطافپذیر، خودسازمانده و با قابلیت تغییر سریع بر مبنای اصول چابکی اطلاق می شود.
اصول چابکی را می‌توان در هر سازمانی آموزش داد تا تیمها از مزایای چابکی سالم بهرهمند شوند. ذهنیت سازمانی باید در جهت پذیرش فرهنگ همکاری و خودسازماندهی تغییر کند. تحول چابک به سازمان‌ها اجازه می‌دهد که واکنشی رفتار کرده و با تلاش کمتر پاسخ بهتری به نیازهای مشتریان خود بدهند. این مسئله مستلزم در اختیار داشتن منابع و پشتیبانی کافی جهت حل مشکلات احتمالی میباشد.
تحول دیجیتال چیست؟
تحول دیجیتالی، عبارت است از بکارگیری فناوری دیجیتال در جایگزینی فرایندهای کسبوکار سنتی با فرایندهای دیجیتال به منظور ایجاد فرایندهای کسبوکار بهبود یافته و تجربیات جدید برای مشتری در جهت تأمین نیازهای بازار. تحول دیجیتال، فناوری‌های دیجیتال قدیمی را با فناوری‌های دیجیتال جدیدتر جایگزین می‌کند.
راهکارهای دیجیتال نه تنها از متدهای دیجیتال سنتی پشتیبانی می‌کند، بلکه امکان افزایش کارایی از طریق اتوماسیون را نیز فراهم میآورد. در نتیجه با ایجاد تغییراتی بنیادین در سازمان موجب ارزشآفرینی برای مشتری می‌شود.
با جایگزینی صفحات کاغذی با صفحات دیجیتال و ماشینهای تحریر با کامپیوترها، می‌توان تصور کرد که استفاده از فناوری دیجیتال تا چه اندازه میتواند بر نحوه تعامل با مشتریان و اجرای فرایندهای تجاری مؤثر باشد.
تفاوت میان تحول چابک و تحول دیجیتال
هدف از تحول چابک، ارائه فعالیت‌هایی در سراسر سازمان به منظور بهرهگیری از ترکیبی ایده‌آل از اصول ناب از طریق پرورش مشارکت و همکاری میباشد. به طور مثال چارچوب اسکرام یکی از اجزاء ضروری متدولوژی توسعه محصول چابک میباشد. چارچوبی قدرتمند جهت ارزشآفرینی برای کسبوکار. چابک، کاربردی در مدیریت پروژه‌های توسعه نرمافزار و عبارت است از مجموعهای از اصول که در مانیفست چابک در سال 2001 ذکر شده است.
تحول دیجیتال با تغییر رادیکال فرایندها و مدل‌های کسبوکار، عملکرد را متحول می‌سازد. تحول دیجیتال یک فرایند مشتری گراست که تمرکز آن بر تبدیل فناوری به بخش بنیادین کسبوکار میباشد. داشتن دانش ابتدایی از مشتریان هزاره دیجیتال که نیاز به بازبینی مدل کسبوکار با ذهنیت دیجیتالی استراتژیک دارد، میتواند مفید باشد. فناوری بخشی حیاتی از متدولوژی تحول دیجیتال است که از فناوری‌های نوظهور استفاده کرده و تحول کسبوکار موفق را تکمیل می‌کند.
اگر از تفاوت میان تحول چابک و تحول دیجیتال آگاه نباشید، انتخاب تحول مناسب برای کسب‌و‌کارتان دشوار خواهد بود.
ارزیابی شاخص بازگشت سرمایه (ROI)
هنگام ارزیابی ROI در تحول چابک باید به جای انتظارات، تمرکزتان بر پیاده‌سازی نتایج باشد که عمدتا” بر دستاوردهای عملیاتی تأکید دارد نه خلق ارزش.
جهت حفظ دقت ROI، تحول چابک را با سنجه‌های زیر بسنجید:
- زمان چرخه: زمان لازم جهت تبدیل نیازمندی به محصول تجاری.
- چرخه توسعه: از شناخت تحول تا رسیدن به راهکار نهایی و اینکه در نتیجه استفاده از متدولوژی چابک تا چه حد کوتاهتر شده است.
- بلوغ چابک: تعداد اسپرینت‌های بدست آمده به منظور تحویل محصول نرم‌افزاری.
- ارزش تجاری: تعداد تیم‌های ارزش تجاری بدست آمده از اسپرینت‌ها.
- مشتری: بلوغ چابکی تأثیر مثبتی بر افزایش سرعت عرضه به بازار دارد.
در انجام تحول دیجیتال، نرخ بازگشت سرمایه یک مسئله بسیار چالش برانگیز و مشکل است. هنگامی که سازمان شما یک تحول دیجیتال را تجربه می‌کند ، فراتر از مرزهای کسب و کار و اینکه چطور یک سازمان در بازار حضور پیدا کرده و با مشتریان ارتباط برقرار می‌کند حرکت می‌کند. سازمانهایی که تحول دیجیتالی دارند، در سال دوم نرخ بازگشت سرمایه حدودی 17 درصدی خواهند داشت، در حالیکه بیش از 60 درصد از رهبران تحول می‌خواهند ارزش تحول دیجیتال را از طریق ROI توجیه کنند و این شدنی نیست[2].
مزایای تحول چابک
طی چند سال گذشته، بیش از 50٪ از مدیران ارشد از مسئولیت‌ها و اختیارات رهبری به عنوان عامل اصلی که منجر به افزایش سطح چابکی سازمان آنها شده است نام بردند. این مسئله نشان می‌دهد که مدل تحول چابک به صورت از بالا به پایین اجرا شده ولی اگر در یک رویکرد پایین به بالا اعمال شود بیشترین تاثیر را خواهد داشت.
تحول چابک در صورت پیاده سازی صحیح، مزایای فوق العادهای به همراه خواهد داشت، از جمله:
- محافظت در برابر خطاهای ایجاد شده در طول پیاده‌سازی پروژه، به دلیل تعامل کافی بین تیم‌های توسعه و تست.
- مشارکت و ارتباط عالی
- کاهش ریسک و کنترل هزینه
- زمان عرضه به بازار کوتاهتر و انعطاف‌پذیری در عرضه محصول
- توانایی اعمال تغییرات بدون ایجاد اختلال در روند توسعه
- شفافیت کامل
- فرهنگ سازمانی سالم با کارکنان دارای اعتماد به نفس بیشتر
تیم‌های چابک باید قادر باشند در شرایط مختلف عمل کنند. کارمندان باید تغییرات را پذیرفته و قادر باشند به سرعت ایده پردازی کرده و نوآوری داشته باشند.
دستیابی به تحول دیجیتالی موفق آسان نیست و باید به صورت از بالا به پایین اجرا شود. اگر سازمان شما در فناوری‌های مناسب سرمایهگذاری کرده باشد، قادر خواهید بود نتایج مورد انتظار مشتری را فراهم کنید و در این صورت تحول ارزشمند خواهد بود.
برخی از مزایای تحول دیجیتال عبارتند از:
- تجربه کاربری انتها به انتهای بدون دردسر
- مدیریت بهتر منابع
- امکان جهانی شدن
- فرآیندهای گردش کار خودکار که باعث افزایش کارایی سازمان میشوند
- دیجیتالی‌سازی فرایند کسبوکار
- خدمات نوآورانه و محصولات جدید برای رشد فرصتهای جدید و موجود در بازار
فناوری‌های برهم‌زننده، رهبران چابک را می‌طلبند
فضای بی‌ثبات و غیرقابل پیش‌بینی امروز کسبوکار، که توسط فناوری‌های برهم‌زننده شکل گرفته است، مدیران را ملزم می‌کند که یک رویکرد چابک رهبری را در پیش بگیرند. رهبران چابک از مهارت‌های سازگاری، افق دید و مشارکت بالایی برخوردار هستند. آنها همچنین لازم است HyperAwareness، تصمیم گیری آگاهانه و اجرای سریع تصمیمات تجاری را تجربه کنند. ترکیب شایستگی‌های لازم با این رفتارهای چابک، تضمین می‌کند که رهبران چابک به طور قابل توجهی برای مقابله با فضای بی‌نظم کسب‌و‌کاری امروز مجهز هستند.
رهبر تیم تحول دیجیتال باید استراتژی محکم و شفافی داشته باشد. آنها باید با دادن فیدبک‌های سازنده به تیمشان و مذاکره در مورد تصمیمات، جهت آینده نگرانه‌ای برای شرکت ترسیم نمایند. با رشد کسبوکار نیاز به باز-ارزیابی تصمیمات تجاری به منظور اطمینان از تأمین نیازهای مشتری وجود دارد. همچنین سرعت رسیدن به بازار، پردازش محصولات و نتایج درست برای کاربران نهایی و ایجاد تیم مبتکر و مشارکت‌کننده در راستای ایجاد تحول دیجیتال موثر ضروری است.
نتیجه‌گیری
مادامی که تحول کسبوکار بر چگونگی افزایش ارزش کسبوکار شما در امروز و آینده تمرکز داشته باشد، مهم نیست که کدام مدل تحول را برای کسب و کار خود اتخاذ میکنید. یک مدل کسبوکار عالی تحول، ترکیبی مناسب از تحول چابک و دیجیتال را در بر میگیرد. تحول دیجیتال چابک مبتنی بر این مسئله است که تحول دیجیتال موفق از طریق نوآوری مداوم و قابلیت سنجش رخ می‌دهد. تحول کسب و کار سازمان را قادر می‌سازد تا با جدیدترین نوآوریهای دیجیتال و نیازهای مشتری آشنا شده و آنها را تأمین کند. مجددا” تاکید می‌شود که نیازمندیهای تجاری خود را کاملاً درک کرده و مدل صحیح تحول کسب‌و کار را که منجر به موفقیت می‌شود، انتخاب کنید.
نگارندگان:
اسمهان حکاک، تحلیلگر و مشاور توسعه سیستم‌های بانکی، عضو جامعه آزاد کسبوکار هوشمند خاورمیانه و شمال آفریقا – منا – (MSBC Group) و هما زاهد پاشا، تحلیلگر سیستم‌های اعتبارات بانکی شرکت خدمات انفورماتیک
منابع :
https://jaxenter.com/agile-digital-transformation-172237.html
https://customerthink.com/how-agile-transformation-is-different-from-digital-transformation/
https://www.imd.org/research-knowledge/articles/agile-leadership-in-an-age-of-digital-disruption/
